dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
La gésa dèla Sasèla
La chiesa della Sassella
La gésa dèla Sasèla
Quànc' cà la Madona l'è 'ndàcia da l'Aziprevet a lamentàs,
lûü sübet l'è partit cóma 'n màt a remàa scià sàs,
parchè la Maria la gh'à dic' de fàa sǜ 'na gésa en so ónor,
sa'l voleva ca la ghe daves 'na màa a salvàa i pecatóor!
Ma 'l prevòst, ca al gheva la baga gròsa cóma 'na bót,
tücc i sàs ca 'l remava, a-i iè 'mpilava giò de sótt.
Al pensava: me la fa sǜ 'n riva a l'Ada, ca le piàa,
e me scusa de scavàa la rocia ca l'è 'n gràn trebülàa!
Ma la Madona, ca la voleva miga stàa giò 'n d'en foss,
de nòc la ghe spostava i sàs sǜ 'nsom al doss!
Quànc' ca stò miracol l'è ignüt a la lüus,
la géet fina giò 'n de la tèra la curvava òl müus!
E ognantüu, par fas perdunàa i so pecaac,
(parchè a i gieet de 'nbòt hai ne fava tacc),
chi portava na galina, chi 'n cunìcc,
e iscè la Gésa sa pudüut fala sǜ al ricc!
Prǜma ià fàc' sǜ 'n potente mür sènsa molta,
con le gràndi arcadi a forma de òlta;
pó con la gràn ripiena ià fàc' la piazza:
ca a vardass 'ntóren al pareva da vès sǜ 'na terazza!
E sùra 'stò bèl pianèl,
cóma la dic' la Vergine Maria,
i püsée bravi müradóor,
di nòš paes e àanch da via,
con gràn bravüra,
pazienza e poca spesa,
prüma de l'àn mila ieva già finit la Gésa!
Tüc' i Pelegrii ca li a-i pasava,
sèmpre a di sǜ 'n pater a-i se fermava:
la porta l'era sèmpre verta par dàch sostegn,
a l'anima pesanta de chi va e chi vegn!
E quànca la seva sgravada da ogni pecat,
la géet la se fermava defò en del sagrat;
la se vardava 'ntóren, Albosagia la vedeva;
tàat l'era bèl chèl Paes che ogni ateo al credeva!
Albosaggia 21/09/2009 Paolo Piani
sfót
v tr.
sfottere
L'asen e 'l cuntadìi
L'asino e il contadino
l'aśen e'l cuntadìi
'N dì l' aśen dè ´n cuntadìi lè dàc' giò èn de'n póz.
L' animàl là piàigüut e la giolàat fò daliasci par ùri, ´ntàat ca ol cuntadìi 'l cercàva dè fàa vargót al reguàrt.
Àla fìi la decidüut ca l' aśen l'era tròp véc’ e ol póz l'era süc' da tàat tèep e 'l gheva già beśógn dè vès stupàat gió, ducà 'l valeva ca davéra la pèna de fà fadighi a tirà fó l' aśen dal póz.
Là ciamàat i sṍö visìi, tacàac' dè cà e ognantǜu, ciapàat scià 'na badìl, ià cuminciàat a tràgió tèera ´ndèl póz.
L' aśen, rendüut cǜnt dè chèl ca l'era réet a sucét, 'l se mès a caràgnàa e giolàa da fà pura.
Dòpo quai badìladi dè tèera, còla sòrpresa dè tǜc’, l'aśen 'l piantailò dè lamentàs.
'L cuntadìi là vardàat èn fónt al póz e le rèstàat de stüch a chèl ca là vist.
A ògna badìlada dè tèera l'aśen l’era réet a fàa vargót dè miga crét: 'l bàteva la tèera coi źòcoi e 'l fàva 'n pàs sùra la tèera.
E lóor giò sempre püsé tèera ma bèlebée debòt tǜc’ ià idüut con sòrpresa l'aśen a ruàa sü fìna àla bùca dol póz, pasàa sùra l'öor e scapaià a zómp.
Moral dela faola:
La vìta la tràadòs ògna sòort dè tèera....
'l secrèt par 'ndà fó dal póz l'è sgnìcala e üsala par fà 'n pàs èn sü inòlt e trà 'n zómp.
'N pö 'ndàfó dai póz pǜsé profónc' cal ghè sabes sà 'n sè arènt ca.
Besogna üsa la tèera cai tè trà adòs par pudìi 'ndàa inàaz.
Völ bée dè pǜ, sgnìca la tèera parché èn chèsta vìta beśògna vès 'na suluziù, mìga 'n probléma.
Laga ca'i véri aśegn i sìès i òtri.
Col tèep e con la pàia, ‘l marǜda anca i venèspoi.
Col tempo e con la paglia, maturano le nespole
Tàat par tirà nòc'
Tanto per tirare notte
Tàat par tirà nòc'
'N bòt am gheva 'na vàca cèrva ca la neva òia de scorgnàa e quanca se 'ndava sóta par muigela gheva ol vìzi de spescia...Qunca s'li viavafò a fà bìif la scvalava coma 'na tùriscia; èn bèl dì de mars, la ghà scià la röda es scapiva a dala natüra; iscé am là mènada al tòr a fala manzìi.
Là tignüt ol prüm colp, am là mandada i mùut prégna pò lè pasatfò ol somartìi e ormai l'era scià Natàal ca la pasàat ol térmen e la cüminciava a steportàa.
'Ndèl gìr de pòoch dì là cuminciàat a mèt e pròpi la vigiglia dè Natàal, 'ntàat ca davi rigola, me'ncorgi ca la mòlàat i curdù e al péc' l'era bèl gròs.
Ala sira, prüma dè 'ndàa a durmìi, ndó gió 'n bòt 'ndèla masù aidìi; la cuminciava a baregàa, ormai l'era scià alórden.
Enchèla la se bütagió e la cumincia a punciàa e dala natüra vedi spuntàa i ungìi del pesciöl del vedèl ma l'era nòma üu, iscé òlti ité la manega e ghè ndóo èn dòs còla màa e sübèt trui l'òtro pè ca l'era oltàat 'nréet, góo ruàat a giràl e tiràlfò a pari dè l'orto.
Lóo lagada dai a punciàa 'mpóo, quanca ò idüut ca la fàava belebée fadiga, sò 'ndàc' a tó ol cubièt de corda de cànef e lò tacàat ai pée e 'ntàat ca la punciava tiravi a mi, iscé èn dè nàtem lè ütfò 'l vedèl.
Ghò liberàat ià ol nàas e la bùca da quai pilisini par fàl respiràa bée e pò aglóo tiràat ià denaz al vàca ca la se mèsa a lècal.
Ala domàa a bunura gò fàc' tetàa ol lac' colostro, l'era 'na vedèla bèla viscola.
