La caòra e i ghislù
Libera elaborazione scritta in dialetto - di Vittorio Crapella - 2024
dal libro "La vita sui monti di Albosaggia" di V. Boscacci e A. Pedruzzi - 2004
A rèmà ghislù e fónch
sa ‘ndaua e remài miga noma per maiai ma par pùdi vèndei e ciapàa quatro sòldi.
I prüm i marüdaua a mètà de giügn chilo a Ca di Moi, àla Pendegia e pò sü a Taré,
Bosagia Végia, Sant’Antoni, ‘l Muntù e pò ité par tüta la vàl.
Sè partiua col gèrlo e gió imèz ‘mpéer de cavagnìi pò a ol tùlìi e magare la machinèta.
Ad aóst e a sètembri an ruaua fina ité àla Piana sóta ol Püblìi, ‘nvegneua ‘nfò magare a cò ‘na trèntena de chili.
Te tiravet fò otro che la giornada, l’era mèi ca’ndàa a laoràa sóta padrù.
Se remaua a li schitaröli, mani e ach li móri.
Stèsa ròba a coi fönch e la püsé famosa réet a fönch l’era l’Elvira sü ai Muscù.
L’Ansila Mòstàch la dìs che ‘na olta lèe, ol Nemesio el Piero ieua töt réet a la caora; iscé ‘ntàat ca lóor i remaua i ghislù la caora la sbrocaua pò scià vargót par ignì tisa.
Tö gió i ghislù còli màa e pò giò ‘ndèl tùlìi tacàat scià al curigìi e quanca l’era piée sèl svöidaua ‘ndèl cavagn pugiada da quai pàart sül piàa par miga travacai gió bàs.
Nùu ciapàac’ e tö gió ghislù e mai pü ‘mpensaua àla caora ma lée dopo ‘mplóo la truàat ol cavagn püsé chè mèz dol Piero e la ulüut sàgiai.
Quanca ‘nsè ‘ncurgiüut lée la n’eua fàc’ già ‘na scorpasciada.
‘Mpóo ‘nrabiàat e dispiasüut la pensàat de mètel al sücüur e là tacàat sü an ràm ol cavàgn in pìt a òlt e pò dapè a ‘mpinìi ol tùlìi da öidàa ‘ndèl cavàgn.
Nsoma chèla caora ormai la ghera ciapàat güst e là idüut ol cavàgn tacatsü e iscé sta olta la pensàat bée dè ‘ndrizàs ‘mpena sü li gambi de réet e con chili dè nàaz pugiali sura ol cavàgn.
Te pö ‘maginàs coma la pödeua finìi: ol cavàgn lè travacàat e i ghislù tüc’ gióbàs.
Par ol Piero el sò fradèl la disperaziù, ‘l ghè vigniua da caragnàa.
Uri e uri a laorà réet a ghislù e pò tüc’ trasàac’ par ‘na caurüscia al fà ca piasé.
Quanca s’vigniua èn gió, ruàac’ al Belvedere, péna sota li Fopi, ‘ntàat ca sposaua, ‘n cantàva: “La bella che va al fosso, appnea giunta al fosso, l’anel si ‘l ghè cascò….” o ach ‘na quai otra.
Ai mè sintiua fìna chilò a Ca di Péesc e ilóréet, ai me diseua: “Sa fauef bèl a cantàa”.
