dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Òl lüf travistit da pégora
ÒL LÜF TRAVISTIT DA PÉGORA
'L lüf véc l'era de pèsèm umóor.
'L s'era fàc' mal a 'na žàta e l'era ilò, ca 'l se möeva ca pǜ tàat, bütat gió sǜ 'na scàgna a dóndól.
L'è da 'na sitimàna ca 'l va ca pǜ gnàa a càscia.
En cà 'l gh'era pǜ negót de maiàa e 'l so stómec 'l brontólava bélébée.
Cansù di dódes mìis
LA CANZONE DEI DODICI MESI
LA CANSÙ DI DÓDES MÌIS
Al vegnarà Ginèer, silensióos, lengéer,
con la pansa piena, sensa penséer,
lengéer come l’Ada ‘ndormentàda,
lengéer come ‘na bèla rüśümàda.
I è destèndùuc’ gió a L’ìsola biànch pràac’
tüso moróos ca i sè apèna amàac’,
tüso moróos ca i sè apèna basàac’,
parché ‘n di dì de la mèrla l’è fréc’
se da stàa tacàac’ gióegn e véc’!
Sùbet Feorèer al sarà ruàat
parché ol prüm mìis l’è già ulàat
come i sòldi de la pinsiù,
ca tüc ai màia ol cànone de la televisiù!
Ma tra quài dì Carnevàal al sarà ruàat,
l’anvèren l’è amò lónch e gelàat
ma ol Giupìi dai trìi gòos
al portarà i-à òl fréc’ e àà‘l balòos!
A canc’ al ruarà Màars matochèl
ca ‘l farà crès l’acqua ‘n dèl vaigèl,
ca ‘l farà sfesciàa ol vìi de la bót granda
quant ca la luna la sarà … calanda!
Empinìs òl ciapèl fin sǜ a l’ör
bìel fó tùt còi töi amìis del cör,
ensèma a l’anvèren manda via
rabbia, solènch e malincunia!
Oh dì, oh mìis ca sèmpri ulìi via
sèmpri come ótri l’è la vita mia,
tüc’ i àgn divèrsa ma sempri bèla
sa ghée ‘n póo de salùt e ‘na sorèla!
Con i dì mósc ca la òia da durmìi
i te la fa truàa sòta ‘l cusìi,
ol mìis de April, duls e gnagnerèl
l’è scià, sbusàat dal sò ventusèl
‘Ndi töö dì l’è bèl ‘ndormentàs,
apröf a la tua fèmma come ‘n tàs,
e lée ca la sciòrgna come en compresór,
ma ti te sée ignüt sòrt … grazie Signòr!
Uriséch li pórti al mìis de Mac’,
par lüü ‘na scüdèla de pulènta e lac’,
parchè l’è ol mìis ca li röśi li fiurìs,
‘nsèma a n’amór nöf, sa ‘l véc’ al finìs.
En de ‘stò mìis mi sóo nasüut,
en dì ca ol fée l’era già marüut:
sevi en mas-c’ ma sevi mòrt: che pecàat,
i ma puciàat-gió ‘nde l’acqua e sóo resuscitàat!
Oh Giügn ca te ghe dée vita a l’astàat,
de ti ol Signór al va ringraziàat:
còl sùul còlt ca te scià ‘n de li màa,
tüti li fémmi, te fée sbiotàa.
Nùu óm me varda coi óc’ bramosi
chili formi iscé dulsi e armoniosi,
chèl pontasèl iscé armoniös e duls
ca ‘l fa tremàa ol cór e i puls!
Oh dì, oh mìis ca sèmpri ulìi via
sèmpri come ótri l’è la vita mia,
già tàac’ àgn béi me regalàat,
come èn cél de stéli ricamàat!
Con i dì lónch piée de colóor
òl mìis de Lüi al pizza ‘l motóor,
a la nòsa vita al ghe dà vìif argènt
e ogni véc’, èn leù al se sènt!
Ol mìis de Aóst, se usa ca laoràa
sempri en feri se usa ‘ndàa,
e ‘nciocàs de vìi e de calóor
‘nde chili ùri pieni de torpóor!
Setèmbre l’è ‘l mìis ca ‘l fa marudàa
l’üa ca ‘ndè la vigna l’è gió a pośàa;
e ti te préghet ca ‘l cuntinui a fa bèl,
iscé ca ‘l végnes sǜ èn bèl vinèl.
Sentàat al sùul ca ‘l se fa bass,
ü ‘ntàat ca atóren te fée quatro pass,
te vàrdet òl bósch ca l’ cambia colór,
e ‘l te torna la òia da fàa l’amór!
Sò ca sa tüc’, Ótóri, i à capìit,
sa ‘l tò grant regàal i à gradìit:
òl móst ca ‘l böi gió ‘ndèla tina,
la bót piena ca te ghée ‘n cantina,
e li castegni ca debòt li marudarà,
e nüü a vìi e braschèer, re me sarà;
e i rèdes de scóla che giuga amó lengéer
ai spazza da la crapa i brüc’ penséer!
Oh dì, oh mìis ca sèmpri ulìi via
sèmpri come ótri l’è la vita mia,
tüc’ i àgn divèrsa ma sempri curiósa,
bèla come i óc’ de la tua prüma morósa!
Al rua Noèmbre e se cuprìs i òrc’,
ol segónt dì se festegia i mòrc’,
èn cal de lüna se prepara la légna,
èn crès de lüna i cavéi se segna;
li prümi gelàdi li fa marudàa,
versi e patati, par pudìi fàa,
pizòcher a la moda de nüü Bosac’,
sènsa avarizia de butéer e formac’!
E ndóo a léc’ e ‘l me sógn pusé bèl
ti Dicèmbre càar, ca te sùnet al cancèl
par dimm ca prüma ca l’an al sarà finìit
col pusè grant regàal te marée stupìit:
‘na bèla rèdesa, dopo quatòrdes agn
la mia fèmma la truarà sóta ‘l pedàgn,
Maria Chiara me la ciamarà
… e la nòsa vita par sempre la scoldarà!
Oh dì, oh mìis ca sèmpri ulìi via
sèmpri come ótri l’è la vita mia,
ma con la mia fiöla ca la lusìs come ‘na stèla
ogni giornada ca vivi la sarà sempri bèla!
scomèśa
(scomési), s.f.
scommessa – TO | sta ‘n pèe par scomèśa = reggersi a stento
La gàta Sufia
La gatta Sofia
La gàta Sufia
La gàtina ca là scopèrt la contentéza a ütaa i òtri.
Ghera 'na òlta 'na gàta dè nóm Sufia.
L'era 'na gàta bèlebée 'nteligèeta ma 'n póo 'nsürìda e daparlée ca la vìveva èn de 'na grànt cà aprṍöf a 'n giardìi 'mbèlpóo bèl.
Al ghè piasiva 'ndà a titòldera e truàa pòs-c’ nṍof.
'N dì 'ntàat ca la caminàva là idüut 'na farfàla giàlda e blṍ ca la ulava 'ndèl cél.
La farfàla la pareva iscé lìbera e contèta ca la Sufia là decìdüut dè domandàch 'l sò secrèt par vès iscé contèta.
"Cóma tè fée a vès iscé contèta?", là domandàat la Sufia àla farfàla.
"Uli lìbera 'ndèl cél e vardi tǜt chèl ca'l me stantóren.
Me preocupi ca dol pasàat o dol davignìi ma vedi tǜta la belèza ca'l ghè 'ndèl mónt pròpi 'ndèl momènt presènt.
Chèsto 'l me rènt contèta", la ghà respundǜut la farfàla.
Sufia là pensàat a chèl ca la farfàla la gheva dìc' e là decìdüut dè pruàa a vìif 'ndèl presènt pròpi cóma lée.
Là cuminciàat a giügàa e a esploràa 'l giardìi a giügàa e a gòdes ògni momènt.
'Ntàat ca la giügàva la Sufia là 'ncuntràat 'n müsràgn ca'l se'era fàc' màal a 'na źàta.
'L müsràgn 'l piàngeva e al domandàva aiǜt.
Sufia èsendo bèlebée gentìl là decìdüut dè ütàa ol müsràgn.
"Preòcupet mìga, te ütaróo a guarìi la źàta", là dìc' Sufia al müsràgn.
'L müsràgn l'era iscé riconoscènt ca là decìdüut dè portàa Sufia èn dèn lṍöch secrèt 'ndèl giardìi 'nghée ca 'l ghera 'n àlber dè sciareśèra 'mbèlpóo bèl.
"Chèsto l'è 'l mè pòst secrèt 'ndùa 'l me piàas vignìi a pòsàa a lùmbria.
Al te piaśarìs vignìi 'nsèma mì?", 'l ghà domandàat 'l müsràgn.
Sufia là cètàat l'invìt e 'nsèma i se bütagiò sóta la piànta dè sciareśèra a vardàa li niòli e li farfàli ca li ulava sùra dè lóor.
Sufia la se rendüda cǜnt ca bindìna l'eva truàat la contentéza a vìif 'ndèl presènt e pudìi ütaa i òtri.
Da chèl dì la Sufia là visüut davéra contèta a giràa ité par ol giardìi e a ütaa òtri animàai bisognóos.
Ògni òlta ca la vedeva 'na farfàla ulàa 'ndèl cél la grignàva contèta a savìi ca l'eva 'mparàat 'l secrèt dèla contentéza.
Mòràal dèla stòria la contentéza la pö vès truàda 'ndèl vìif èn mèz ala natüra e coi òtri animàai.
'Mparàa ad apprezàa la belèza dèla vìta 'l pö portàa taat piaśé da stà bée davéra.
Ciapa ‘l tram
Ciapa ‘l tram balorda, ciapel ti ca mi sò sorda, trich e trach laghela ‘nda, trich e trach laghela stàa
